Zalecenia dietetyczne dla pacjentek z zespołem policystycznych jajników: Jak efektywnie komponować codzienne menu?

Prawidłowo zbilansowana dieta może stanowić istotny element wsparcia dla kobiet borykających się z problemem zespołu policystycznych jajników (PCOS). Starannie dobrane składniki odżywcze w diecie mogą przysłużyć się do utrzymania stabilności hormonalnej – czynnika kluczowego w przypadku tego typu dolegliwości. Nie bez znaczenia jest również poprawa zdolności tkanek do reagowania na insulinę. Pierwszymi krokami, jakie powinny podjąć osoby borykające się z tą dolegliwością, są zwiększenie ilości błonnika w diecie oraz ograniczenie spożycia tłuszczów pochodzenia zwierzęcego.

Zespół policystycznych jajników (PCOS) to schorzenie hormonalne o złożonym charakterze, które nie wpisuje się w żaden konkretny schemat chorobowy. Diagnostyka PCOS jest często oparta na dogłębnym wywiadzie lekarskim, który uwzględnia analizę cyklu menstruacyjnego, badania ultrasonograficzne jajników oraz ocenę stężenia hormonów we krwi. Pomimo trudności z określeniem jednoznacznej przyczyny PCOS, niezaprzeczalnym jest jej negatywny wpływ na płodność kobiet. Choroba ta może dotknąć od 5% do 20% kobiet w wieku rozrodczym.

Do najczęstszych objawów towarzyszących PCOS zalicza się rzadkie lub nieregularne cykle menstruacyjne, problemy z owulacją, trudności z zajściem w ciążę, nadmierną owłosienie oraz różnego rodzaju problemy skórne (np. trądzik, przetłuszczanie skóry), łysienie androgenowe, problemy z utrzymaniem prawidłowej masy ciała oraz tendencję do nadwagi i otyłości. Wśród dodatkowych objawów wymienić można zaburzony profil lipidowy (wysokie stężenie cholesterolu całkowitego i niski poziom HDL), podwyższone ciśnienie krwi, zaburzenia przemiany materii dotyczące węglowodanów, insulinooporność a nawet cukrzyca.

Zasadniczym elementem standardowego postępowania terapeutycznego w przypadku PCOS jest terapia hormonalna – stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych mających na celu przywrócenie równowagi hormonalnej. Terapia ta może być uzupełniana o substancje antyandrogenne. W ostatnim czasie coraz częściej zaleca się metforminę – lek znany z regulacji metabolizmu węglowodanów u pacjentów z insulinoopornością czy cukrzycą. Zalety stosowania metforminy to nie tylko obniżenie stężenia glukozy we krwi i poprawa wrażliwości na insulinę, ale również redukcja objawów androgenizmu, co przekłada się na przywrócenie regularności cyklów menstruacyjnych i poprawę płodności. W podejściu holistycznym do terapii PCOS, obok leczenia hormonalnego, podkreśla się znaczenie innych czynników wpływających na skuteczność leczenia, a wśród nich dietę.